Dar Ağacında Üç Fidan (Kitap Tavsiyesi)
Nihat Behram'ın; 12 Mart Darbesi sonrasında Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve
Yusuf Aslan'ın dışarıda son günlerini, yakalanışlarını anlatan belgesel
anlatı tarzında bir kitaptır. Mahkûmların 6 Mayıs 1972 tarihinde
darağcına çıkış öyküleri ve idam anları çok patetik bir üslupla
anlatılmıştır. Bazı bölümlerinde şiirlere de yer verilen kitapta 30
sayfa Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan'ın fotoğraflarına
(siyah-beyaz) ayrılmıştır.
Darağacında Üç Fidan, Mayıs 1976'da yayınlandı. Bu yapıt aynı adla (Darağacında Üç Fidan) belgesel anlatı
tarzında on sekiz gün süren bir dizi yazıdan sonra kitaplaştırılmıştı.
Dizi, yayını süresince hemen her gün ağır cezalık dava ve toplatma
konusu ediliyordu. Kitaplaşan yapıt ağır baskılara uğradı. Sonunda
kitap yasaklandı, dağıtılan ilk altı baskıdan raflarda kalanlar
toplatıldı. Yedinci basımının kurşun dizgileri baskı makinesinden
sökülerek el konuldu. 1980 Darbesi, kitap üstündeki baskıyı daha da
koyulaştırdı. Eser, 80'li ve 90'lı yıllarda gençler arasında başka
kitapların içine konularak gizli gizli okunan bir kitap oldu. Kitabın
yazarı Nihat Behram hakkındaki ağır ceza davaları ise sıkıyönetim
mahkemelerine devredildi. Bunun üzerine yazar, 1980 yılında yurtdışına
çıkmak zorunda kaldı ve 17 yıl politik sürgün hayatı yaşadı.
Darağacında Üç Fidan, 1988 yılında Yürekleri Şafakta Kıvılcımlar adıyla yeniden
yayınlandı. Ama tekrar toplatıldı. Uzun süren hukukî mücadeleler
sonrasında kitap için beraat kararı çıktı. Yazar Nihat Behram da 1996
yılında Türkiye'ye geri döndü. Tutuklandı, fakat kitabın beraat
kararını kanıtlayarak serbest bırakıldı.
Darağacında Üç Fidan,1998 yılında şu anki yayınevi tarafından yeniden piyasaya sürüldü.
Kitabın yeni baskılarında, 30 sayfalık galerideki resimlerden birinin
posteri bulunur.